Bài Thơ Phan Thiết

“ …Ta lang thang tìm đến chốn lầu trăng

Lầu Ong Hoàng người thiên hạ đồn vang

Nơi đã khóc, đã yêu thương da diết

Oi trời ơi ! Là Phan Thiết ! Phan Thiết

Mà tang thương còn lại mảnh trăng rơi

Ta đến nơi nường ấy vắng lâu rồi

Nghĩa là chết từ muôn trăng thế kỷ

Trăng vàng ngọc, trăng ân tình chưa phỉ

Ta nhìn trăng, khôn xiết ngậm ngùi trăng

Ta vãi tung thơ lên tận sông hằng

Thơ phép tắc bỗng kên rên thống thiết

Hỡi Phan Thiết ! Phan Thiết!

Mi là nơi ta chôn hận nghìn thu

Mi là nơi ta sầu muộn ngất ngư”

                                   Hàn Mạc Tử

Phan Thiết Phế Tích Lầu Ông Hoàng

 Nhìn sang bên phải trên 1 ngọn đồi, Quý Khách thấy 1 lô cốt bằng gạch đó chính là Phế Tích “Lầu Ong Hoàng”, đây là 1 địa danh do quần chúng gọi từ bao lâu , không chỉ là 1 nhà lầu bình thường. Vào năm 1911 một Ông Hoàng người Pháp là Công Tước De Montpensier qua Việt Nam du lịch và đi săn bắn. Công Tước tới những ngọn đồi lân cận Phan Thiết, thấy phong cảnh đẹp ông đã mua đấ xây dựng biệt thự để nghỉ ngơi vào những chuyến đi săn, du lịch. Công sứ Garnier đang cầm quyền đất Bình Thuận lúc bấy giờ đã đồng ý bán quả đồi Bà Nài cho ông Hoàng Pháp này.

Ngày 21 tháng 2 năm 1911, biệt thự được khởi công xây dựng, gần 1 năm sau mới hoàn thành với diện tích 536m2, gồm 13 phòng, khu vực xây biệt thự cách nhóm đền tháp Pô-sha-nư gần 100m về phía Nam, trong khi vận chuyển vật liệu lên đồi để xây biệt thự người Pháp đã làm hỏng tường thành phía trước cửa chánh tháp. Biệt thự xây xong đầy đủ tiện nghi, đẹp, có máy phát điện dưới hầm, có hồ chứa nước mưa đủ để dùng trong 1 năm được coi là tân tiến và hiện đại nhất Phan Thiết lúc bấy giờ, kể từ đó nhân dân Phan Thiết gọi khu vực biệt thự là đồi “Lầu Ông Hoàng”. Tháng 7 năm 1917 công tước De Montpensier bán khu biệt thự này cho 1 chủ khách sạn người Pháp tên Prasetts, cùng thời điểm đó 1 người Pháp khác tên là Bell cho xây dựng khách sạn Ngọc Lâm ở ngọn đồi bên cạnh để phục vụ người Pháp. Năm 1923 chính phủ Pháp đã mua lại khu biệt thự này cho vua Bảo Đại , nhưng vì đường xá xa xôi nên vua Bào Đại cũng ít đến đây 1 thời gian sau nơi này đã xuống cấp và bị hư hỏng.

Như tôi đã nói ở trên bởi vì Lầu Ong Hoàng được xây dựng trên ngọn đồi Bà Nài ở độ cao 40m so với mực nước biển nên đứng từ đây có thể quan sát toàn canh xung quanh. Chính vì vậy tháng 10/1946 thực dân Pháp đã biến nơi này thành đồn bót, làm nơi trú quân, gọi là “Đồn Lầu Ong Hoàng”. Vào ngày 14 tháng 6 năm 1947 nơi đây đã diễn ra 1 trận đánh ác liệt của 1 tiểu đội  thuộc đơn vị Hoàng Hoa Thám do đồng chí Nguyễn Minh Châu chỉ huy đã tiêu diệt được nhiều lính Pháp, thu nhiều súng đạn đủ loại trong đó có 1 khẩu đại liên Vitke, 1 súng trung liên Bren và nhiều chiến lợi phẩm khác, từ đó người quen gọi chến thắng này là chiến thắng lầu Ong Hoàng, cho đến nay vì trài qua thời gian dài bị tàn phá bởi chiến tranh di tích chỉ còn lại nền đất như bây giờ.

Phan Thiết Tháp Cổ Pô Sha Nư

 Cách Lâu Ong Hoàng không xa chúng ta thấy 1 ngọn tháp nằm sừng sững trên ngọn đồi đó là tháp Chàm Poshanư. Tháp này còn có tên gọi là Phú Hải bởi vì tháp nằm trên  ngọn đồi Bà Nài thuộc xã Phú Hải, cách trung tâm thành phố Phan Thiết 7 km về phí đông bắc được người chăm xây dựng trong thời gian cuối thế kỷ thứ VIII đến đầu TK IX.

Di tích này thuộc phong cách nghệ thuật Hoà Lai cùng loại tháp Khmer thời Chân Lạp, tháp có hình vuông, nhều tầng, ba ngôi tháp hiện còn nằm trên 2 tầng đất quay mặt về hướng Đông. Hàng năm vào tháng Giêng Am Lịch các lễ hội Rija Nưga, Pô Mbăng Yang của người Chăm được tổ chức dưới chân tháp để cầu mưa và cầu xin những điều tốt lành.

Nhóm tháp Pô – Sha – nư hiện nay gồm 3 tháp. Tháp chính A hơi nhích về phía Nam hai tháp phụ B hơi nhích về phía Bắc và C nhích về hướng Đông cạnh tháp A. Mục đích xây dựng nhóm tháp này của người Chăm xưa là để thờ thần Siva, một trong 3 vị thần sáng thế theo tín ngưỡng Bà La Môn được người Chămpa xưa tôn kính và sùng bái biểu hiện qua việc thờ Linga và Yoni ở trong tháp A (tháp chính)

Vào thế kỷ XV người Chăm tiếp tục xây dựng một số đền tháp theo lối kiến trúc đơn giảng để thờ công chúa Pô –sha – nư là con của vua Para Chanh được nhân dân yêu quý về tài đức và tư cách thương thân lễ độ của bà dành cho nhân dân lúc bấy giờ.

Những cuộc khai quật khảo cổ học từ năm 1992 – 1995 phát hiện được nhiều nền móng của những ngôi đền bị sụp đổ và bị vùi lấp hàng mấy trăm năm qua cùng với gạch ngói và 1 số hiện vật trong dòng các đền tháp có niên đại từ thế kỷ XV, từ đây tháp có tên là Pô – sha – nư. Nhóm tháp Pô – sha – nư giữ được vị thế quan trọng trong số các di tích kiến trúc người Chăm Bình Thuận. Từ hình dạng kiến trúc kỹ thuật xây dựng, trang trí nghệ thuật trên thân tháp đều có những nét đặc thù.

Tháp chính, từ trong lòng tháp lên đến đỉnh cao 15m, cạnh đáy mỗi bề gần 10m, 1 cửa chánh dài hướng về phía Đông là nơi cư ngụ của thần linh, có 3 cửa giả ở hướng Bắc, Tây, Nam. Trên vòm cuốn ở hướng Tây có những dãy chạm khắc dày đặc với những bông hoa và hình tượng lạ kỳ. Tháp có 4 tầng, càng lên cao càng thu nhỏ lại và giảm bớt những chi tiết kiến trúc của tầng dưới, trên đỉnh tháp có 4 cửa sổ hình tam giác hướng về 4 phía, bên ngoài xây bít kín, dưới mỗi cửa sổ gạch có 4 lỗ lớn để thông gió ra ngoài.

Tháp phụ B nằm riêng nhích về hướng Bắc cao khoảng 12m, hình dáng kiến trúc gần giống như tháp chính A nhưng đơn giản hơn. Trước kia trong tháp thờ Bò Thần Nađin nhưng về sau không còn nữa, năm 1995 trong lúc khai quật dưới lòng đất người ta tìm thấy 1 bàn chân và tai bò bằng đá.

Tháp phụ C chỉ còn lại với chiều cao hơn 4m, duy nhất có 1 cửa trổ về hướng Đông. Những chi tiết kiến trúc và trang trí nghệ thuật bên ngoài tháp đã bị thời gian bào mòn, chỉ còn lại một số đường nét chính.

Nhóm tháp Pô-sha-nư cũng được dân cư ngụ tại các vùng lân cận thờ phụng. Trước khi đi biển họ đến đây cầu nguyện xin cho những chuyến đi của họ được bình yên. Di tích này đã được nhà nước cho tu bổ tôn tạo vào năm 1990 – 2000 và đã được hoàn chỉnh được xếp hàng là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia năm 1991.

PHAN THIẾT MỘ CỦA CỤ NGUYỄN THÔNG

Nhà thơ Nguyễn Thông sinh ngày 28 tháng 5 năm 1827 tại làng Bình Thạnh, Tổng Thanh Hội Hạ, phủ Tân An, tỉnh Gia Định, là người học rộng tài cao tự là Hy Phần hiệu là Kỳ Xuyên, biệt hiệu là Độn am, ông nổi tiếng là 1 danh sĩ dưới triều vua Tự Đức. Vào năm 23 tuổi, Nguyễn thông thi đổ cử nhân, niên hiệu Tự Đức thứ 2 (năm 1849) ông làm chức Bố Chánh và đã góp nhiều công lao vào việc khào duyệt lại “Bộ Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục’.

Khi quân Pháp chiếm mất 6 tỉnh Nam Kỳ ông đang giữ chức Đốc Học tại Vĩnh Long, ông tỏ ra là người có tinh thần bất khuất và đề cao các chiến sĩ chống Pháp dưới mọi hình thức. Phản đối sự nhu nhược của triều đình nhà Nguyễn cũng như thực dân Pháp ông đem tất cả gia đình rời bỏ quê nhà ra ở đất Bình Thuận. Trong những năm ở đây ông đã chuẫn bị kế hoạch xây dựng căn cứ chống Pháp lâu dài, ông đã đi rất nhiều nơi trong tỉnh, đa phát hiện nhiều khu vực đất đai trù phú như khu vực sông La Ngà, Đức Linh, chính những điều mắt thấy tai nghe giúp ông viết được nhiều tác phẩm hay để lại cho đới sau: Ngoạ Du Sào Thi Văn Tập, Kỳ Xuyên Thi Văn Sao Lục, Độn Am Văn Tập, Kỳ Xuyên Công Độc, Dưỡng Chính Lục.

Ngoài việc sáng tác thơ văn ông là người đầu tiên tập hợp dân “tị địa” lập ra “Đồng Châu Xã” để giúp người nhập cư sống có tổ chức, làm ăn sản xuất ổn định tại Bình Thuận , ông được xem là người có công với người dân Bình Thuận trong việc khuyến học, mở mang dân trí, đó là việc ông đã cùng 2 người con lập ra trường Dục Thanh, ông đã xem Phan thiết là que hương thứ 2 của mình.

Nguyễn Thông mất vào ngày 27 tháng 8 năm Giáp Thân (7/7/1884), mộ của ông được xây cất ở dưới chân núi Cố (Ngọc Sơn), thôn Ngọc Lâm, xã Phú Hải – Phan Thiết. Khi còn sống Nguyễn thông thường hay tới đây, thấy vùng đất này đẹp nên đã có ý chọn làm nơi yên giấc ngàn thu. Nơi này có nhiều cây cối rậm rạp liền núi, cạnh biển có chim chóc tụ về quanh năm, đúng là 1 nơi sơn thủy hữu tình có phong thủy rất tốt.

Ngôi mộ của ông được xây dựng giản dị thể hiện được cuộc sống, tấm lòng và đức tính của ông. Mộ có chiều dài 9,45m, rộng 6m35, phần chính có đắp nổi hình kỳ lân như những ngôi mộ xưa. Trên mộ có tấm bia đá khắc chữ Hán với nội dung là 1 bài văn bia do chính ông sáng tác, có ý nghĩa: Sau khi ta trăm tuổi  rồi, hồn phách còn nhớ đến núi này chăng , hoặc rốt cuộc cũng về chốn không có gì chăng? Điều đó không thể biết được. Còn như hoa rừng, tăng, biển, buồm ngư phủ, chòi tiều phu, vẻ lạ của khói mây thay đổi, hình thù của thuồng luồngchập chờn... Sau này cảnh đo có thể giúp cho cuộc sống thưởng ngoạn của đào nhân du khách vậy? “ Khu mộ của cụ Nguyễn Thông đâ được nhà Nước xép hạng là di tích lịch sử năm1999.

Phan Thiết - Chùa Phật Quang

CHÙA PHẬT QUANG

Ngôi chùa có nhiều kỷ lục

Tọa lạc tại đường Trần Quang Khải (phường Hưng Long, TP.PhanThiết), chùa Phật Quang được xây dựng vào khoảng những năm đầu của thế kỷ 18. Theo lịch sử, đây là thời điểm những người Việt đầu tiên đến vùng đất PhanThiết Bình Thuận nên chùa Phật Quang đc xem là ngôi chùa lâu đời nhất của thành phố biển Phan Thiết.

Với địa thế nằm giữa những đồi cát đặc trưng miền biển cực Nam Trung bộ, chùa Phật Quang còn gần gũi với người dân địa phương bằng tên gọi: Chùa Cát! Không chỉ là “cái nôi” Phật giáo của Bình Thuận, lịch sử hình thành của chùa Phật Quang còn gắn liền với những di sản văn hóa vô giá. Vừa có công xây dựng chùa, 3 vị Thiền sư người Trung Quốc là Ninh Dung, Thiết Huệ và Thiết Sắc còn để lại chùa chiếc Đại Hồng Chung lớn đúc từ năm 1750 và bộ kinh Pháp Hoa khắc gỗ đồ sộ và độc đáo. Mất 28 năm (từ 1706-1734) 3 vị Thiền sư mới khắc xong bộ kinh Pháp Hoa gồm 118 bản gỗ thị huyết với 600.000 con chữ và rất nhiều hình ảnh đức Phật thuyết pháp. Và bộ kinh vô giá này được xác lập kỷ lục “xưa nhất Việt Nam” vào ngày 2/1/2006.    

Tiếp đó, vào ngày 7/11/2006, chùa Phật Quang còn nhận thêm một kỷ lục l ngôi chùa có “mõ Gia Trì lớn nhất Việt Nam”. Bản khắc cuối cùng của bộ kinh cũng ghi công của 6 người đứng ra quyên góp cúng tiền, người đứng ra in, nhiều người cúng cơm gạo và ghi cả công của 2 vị thiền sư cùng 12 phật tử khắc trong thời gian 28 năm mới hoàn thành.

Đã 2 thế kỷ trôi qua bản khắc này vẫn còn nguyên vẹn và theo lời nhận xét của một số nhà nghiên cứu bản khắc khá tinh xảo, đẹp. Tất cả bản khắc này được cất giữ trong 1 hầm nhỏ nằm trong đại điện, do sự tình cờ các vị sư của của chùa đã phát hiện ra.

Bộ kinh khắc gỗ Pho Hoa

Mõ gia trì lớn nhất Việt Nam

Trải qua rất nhiều lần trùng tu và sửa chữa, ngôi chùa cộng với nhiều nét kiến trúc đậm dấu ấn Phật giáo Trung Hoa với cổng tam quan, chùa tổ, chính điện, tháp chuông…chùa Phật Quang hôm nay vừa giữ lại những nét kiến trúc truyền thống, vừa mang những giá trị văn hóa Phật giáo lẫn miền biển đấy nắng gió. Lẫn giữa những nét đẹp của nghệ thuật chạm khắc độc đáo trong kiến trúc và trang trí, chùa Phật Quang còn hấp dẫn bởi những…cái nhất: chùa trang trí nhiều rồng nhất (166 con), trang trí nhiều hoa văn và phù điêu nhất, trong đó có những phù điêu trang trí khắc họa những thắng cảnh nổi tiếng của Phan Thiết và Việt Nam. Và mới đây nhất, vào ngày 24/10/2007, Công ty  Kỷ lục Vietkings đã trao kỷ lục chùa có “mõ Gia Trì lớn nhất Việt Nam”.

Đại đức Thích Quảng Cao còn cho biết, hiện chùa đang giữ một rìu đá 3.500 năm tuổi (Bảo tàng Đồng Nai giám định) do một nông dân ở Đồng Nai tìm thấy và tặng lại cho chùa. Ngòai ra, ở chùa Phật Quang còn có khá nhiều pho tượng người bằng đất nung (chưa xác định được niên đại), mỗi tượng người một tư thế hết sức sống động y như đang biểu diễn các thế võ Thiếu Lâm.

       

Từ năm 2000 đến năm 2005, thầy trụ trì Thích Huệ Tĩnh, đời thứ 44 phái thiền Lâm Tế đã tổ chức đại trùng tu chùa, đặt 15 vườn tượng Phật tích và nhiều cây kiểng ở sân chùa.

Ngôi chính điện hai tầng và hai lầu chuông, trống nổi bật với các mảng ghép sành sứ về nhiều đề tài trên các phù điêu, hoa văn, hàng cột ..., đặc biệt là linh vật Rồng 5 móng được thể hiện trên các công trình ghép sành sứ từ nóc mái đến bao lam, cửa sổ, hàng cột ... với 22 loại.

Thầy trụ trì cho biết hơn 48 tấn mảnh sành được chở từ miền Bắc vào, miền Nam ra, đã được nhóm thợ người Huế chủ lực lựa chọn sử dụng khoảng 2 tấn. Chính mảng ghép sành sứ mang tính mỹ thuật và kỹ thuật cao đã tôn ngôi chùa vẻ đẹp vừa hiện đại vừa cổ kính theo phong cách kiến trúc Á Đông.

Chùa có hai điện Phật được bài trí trang nghiêm. Tầng trên là điện Phật thờ đức Phật Thích Ca, hai bên vách tường có bộ tượng phù điêu Thập Bát La Hán. Điện Phật tầng dưới thờ bộ tượng Di Đà Tam Tôn (đức Phật A Di Đà, hai vị Bồ tát Quán Thế Âm và Đại Thế Chí) và tượng Bồ tát Địa Tạng.

.

Quả chuông gia trì có đường kính 1,2m, cao 1m, nặng khoảng 400kg. Chuông do nhóm thợ người Quảng Nam thực hiện. Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam  được xác lập kỷ lục vào ngày 07-11-2006, trao giấy chứng nhận và cúp lưu niệm cho chùa Phật Quang - ngôi chùa có  Quả chuông gia trì lớn nhất Việt Nam trong Hội ngộ kỷ lục gia Việt Nam lần 6 chủ đề : Kỷ lục Phật giáo Việt Nam do Trung tâm phối hợp với Báo Giác Ngộ tổ chức.

Cặp mõ gia trì ở điện Phật, mỗi chiếc cao 0,8m, ngang 0,92m, lm bằng gỗ mít lấy từ huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, do 3 người thợ ở Quảng Nam thực hiện trong 7 năm (1997-2004).

Đại hồng chung chùa Phật Quang

Chùa Phật Quang ngày nay là một ngôi phạm vũ tráng lệ, đã được khánh thành vào ngày 05-3-2006 (nhằm ngày 06 tháng 2 năm Bính Tuất). Chùa được giới thiệu rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng và các công ty du lịch trong nước và nước ngoài nên số du khách và Phật tử đến viếng chùa thật đông đảo mỗi ngày.

Giữa không khí sôi động của một thành phố du lịch hôm nay, chùa Phật Quang vẫn trầm mặc và yên bình như hàng trăm năm qua nên thu hút rất đông tín đồ Phật tử và du khách khắp nơi tìm đến. Không chỉ thanh thản với những giây phút nghiêng mình bên đức Phật tại ngôi chùa xưa nhất, mà mọi người còn có dịp khám phá và chiêm ngưỡng những điều kỳ thú từ các di sản văn hóa vô giá cho đến lối kiến trúc của những tượng Phật và Bồ Tát xung quanh. Và sắp tới đây, khi chùa Phật Quang hoàn thành tòa Bảo Tháp Pháp Hoa cao 32m để thờ bộ kinh Pháp Hoa và “bộ sưu tập” 50.000 tượng Phật Di Lặc… không chỉ trở thành ngôi chùa với nhiều kỷ lục, mà chùa Phật Quang còn trở thành một điểm du lịch nổi tiếng mà mọi du khách không thể bỏ qua khi đến với thành phố biển xinh đẹp PhanThiết!      

Phan Thiết - Sông Cà Ty

Mỗi con sông như mỗi con người đều có ngọn nguồn cội rễ. Rừng là nơi phát tích, phát nguyên, là nơi quyết định của những con sông. Có nước mới có khe, có khe mới có suối nhiều con suối hợp lại thành sông và mọi con sông đều đổ về biển. Cấu trúc hình thể tộc của con sông ngược lại với cấu trúc hình thể tộc của cây cỏ, của con người. Ngọn nguồn, cội rễ của cây cỏ và con người nằm trong lòng đất, còn nguồn gốc cội rễ của con sông nằm tận trên cao.

Như con người mỗi con sông đều có riêng những nét đặc thù về dáng dấp, phong cách, tánh nết… bên cạnh những nét chung khi đục khi trong, bên bồi bên khuyết, khi hiền lành khi thơ mộng, khi phẫn nộ điên cuồng. Con người gọi nó là Con vì nó đã được nhân cách hóa, phải chăng về hình thể, nó lượn quanh uốn khúc như một con sinh vật và nó cũng tồn tại theo quy luật sanh, lão, bệnh, tử như con người.

Như con người mỗi con sông đều có họ tên, cũng có bí danh, cũng thường thay đổi tên họ, chỉ điều khác nhau là con người tự đặt tên cho mình và đặt tên cho những con sông.

Sông Phan Thiết xuất hiện từ năm 1697 – năm Đinh Sửu, thứ 6 đời Hiển Tông, Hiếu Minh Hoàng đế Nguyễn Phúc Chu (1691-1725).

Lúc bấy giờ do xếp đặt lại việc cai trị một vùng đất mới, triều Nguyễn đặt phủ Bình Thuận (cơ quan hành chánh), trực tiếp quản lý 4 đạo (tương ứng cấp tỉnh): Phan Rang, Phố Hài, Phan Thiết, Ma Ly. Mỗi đạo đều có quan văn, quan võ. Trên bản đồ nó được ghi là sông Cà Ty. Trên con sông có bến Cà Ty là nơi qua lại, nơi lấy nước, nơi tắm giặt của bà con Phú Hội và Phú Mỹ. Lên miệt trên, nó được ghi là sông Mường Mán. Đến thượng nguồn nó là con Sông Cái – con sông mẹ, vì nó là nơi hội tụ, hợp lưu các con Sông Mán, Sông Rao Ết, Sông Linh… và các con Suối Vàng, Suối Lin, Suối Thi, Suối Ngư, Suối Y-A-U, Suối Lô Tô, Suối Cẩm Hang…, nằm trong địa phận các thôn 1, 2, 3 của xã Hàm Cần, thuộc vùng đồng bào dân tộc Rai và một số ít đồng bào Cà Ho mà xưa kia gọi là xã Đăng Gia thuộc Tổng Cà Dòn.

Không ít người dân bản địa phân vân về cái tên của con sông quê hương: Mương Mán hay Mường Mán? Phan Thiết hay Mang Thít? Mà Mang Thít và Cà Ty có phải là tiếng nói của người Chàm không? Ông Thiên Sanh Cảnh, nhà nguyên cứu dân tộc học người Chàm (ở Hữu Đức, Ninh Phước, Ninh Thuận). Ông cho biết xưa kia, ngoài này gọi trong đó là MULA THÍCH, tức Ruộng Thích. Ông còn cho biết thêm, theo tiếng Chàm, PRONG là lớn, Nhe là nhỏ, Mũi Né có thể là Mũi Nhỏ.

Trên tạp san văn hóa tháng 4, 5/1969 xuất bản tại Sài Gòn, tác giả bài viết tách con sông ra làm đôi: Sông Cái (sông Phan Thiết) dài 76 km, sông Cà Ty dài 5km. Ai cũng hiểu sông Mương Mán, sông Cà Ty, sông Phan Thiết cũng chỉ la một con sông. Con sông đi qua địa phương nào, đem lại hạnh phúc ấm no cho bà con, nên bà con lấy tên quê hương mình đặt tên cho nó để nói lên sự gắn bó tình cảm giữa con người với dòng sông.

Đọc Đại Nam Nhất Thống Chí, phần tỉnh Bình Thuận có đoạn ghi rất rõ: “Sông Phan Thiết ở phía tây huyện Tuy Lý (tên Tuy Lý có từ năm 1854, Tự Đức năm thứ 7, đông giáp Hòa Đa, tây giáp Biên Hòa), nguồn ra từ Động Man (tức nơi ở của đồng bào dân tộc miền núi), chảy về phía đông qua xã Phú Hội, tục gọi là sông Bao Lân, chảy về phái nam 9 dặm đến thôn Phú Tài, có một nhánh từ bến Bình Tân đến cầu Minh Lâm chừng 6 dặm mà hợp vào (tức cầu 40, cầu Ông Rao, cầu Ông Nhiều, nhánh này từ Bưng Cò Ke, Bưng Kỳ Hào, Bưng Bà Tùng, Suối Sung… chảy ra). Lại chảy về phía nam chừng 3 dặm đến thôn Đức Thắng, rồi 2 dặm đổ ra cửa Phan Thiết (mỗi dặm là: 444,44m)”.

Con sông Bao Lân đã đi vào quên lãng. Bây giờ, có lẽ ta thống nhất gọi tên con sông quê hương là Sông Cà Ty như trên bản đồ và dù sao nó cũng cần có một tên riêng. Sông Cà Ty không dài, không rộng, nhưng hiền lành, chân chất, ấm áp nghĩa tình, đã đem dòng sữa của mình nuôi sống cả một vùng châu thổ, từ thượng nguồn xuống đến hạ lưu. Những vườn cây sai trái, những cánh đồng nặng hạt, những cô gái trắng da dài tóc… đều hưởng ân huệ của con sông quê hương.

Càng về với biển, sông càng mở rộng, thủy triều lên xuống, tàu thuyền tấp nập đông vui. Hạnh phúc làm sao khi ta được sống ở một quê hương có con sông uốn khúc lượn qua với ba cây cầu đầy vẻ thơ mộng, với bóng thầy giáo Nguyễn Tất Thành hiện lên trên khúc sông lúc ngã về chiều, với dáng Lầu nước – biểu tượng cho phố biển rực rỡ ánh đèn màu lúc về đêm.

Con sông không biết tự mình trang điểm. Trên gương mặt dịu hiền đôi khi vẫn hiện lên những nét cau có vì những nỗi bất bình ôm ấp trong lòng sông.

Đi Phan Thiết Nên Biết

Một số câu hỏi thường gặp khi du lịch đến Phan Thiết - Mũi Né Sau đây là một số câu hỏi phổ biến của du khách thắc mắc khi du lịch đến với Phan Thiết - Mũi Né gửi đến qua qua email cũng như gọi trực tiếp qua hotline. Bạn hãy tham khảo một số câu hỏi cũng như câu trả lời để giúp cho chuyến đi du lịch của bạn đến với quê hương Phan Thiết - Mũi Né của chúng tôi thật thú vị nhé :) 1.Đi du lịch đến Phan Thiết - Mũi Né mấy ngày là đủ ? Trả lời :  2 ngày là đủ vì trong khỏang thời gian này thì bạn đã có được những trãi nghiệm ở đây với chương trình của chúng tôi  2. Nếu có con nhỏ thì tôi phải đi bằng phương tiện nào là thuận tiện nhất ? Trả lời : Nếu bạn có con nhỏ thì Tàu hỏa là phương tiện đi lại dể dàng nhất , vì trên tàu rộng rãi nên bạn có thể ẫm em bé đi lại trên tàu một cách thoải mái . Một điều thuận tiện nữa đó chính là Toalet nằm ngay trên mỗi toa tàu , nên thuận tiện cho việc vệ sinh cá nhân baby. 3. Tôi có thể mang xe máy theo tàu hỏa để đi du lịch được không ? Trả lời : Hiện tại đoàn tàu SPT có dịch vụ vẩn chuyển xe máy , nên bạn cứ an tâm . 4. Từ Ga Phan Thiết làm thế nào tôi đi đến Mũi Né nếu tôi không có xe máy ? Trả lời : HIện tại từ Ga Phan Thiết không có tuyến xe bus nên bạn chỉ có 3 cách duy nhất để đi đến Mũi Né đó là : - Taxi : Khoản 300,000 VND một chiều (còn tùy resort của bạn nằm ở khúc nào) - Xe bus : Từ ga Phan Thiết bạn có thể đi bộ ra ngoài quốc lộ 1A (khoản 300m) , sau đó bạn chờ tuyến xe bus số 9 . - Hiện tại trên tàu SPT có dịch đưa khách ra tới Mũi Né với giá khoản 30.000 - 40.000 VND / người. Bạn có thể liên hệ với nhân viên mỗi toa để hỏi thêm về dịch vụ này . Khi tới Ga sẽ có xe đưa bạn ra tới Mũi Né. 5. Tôi phải đi tuyến xe bus số mấy để đi từ Phan Thiết đến Mũi Kê Gà - Hàm Tân ? Trả lời : Để đến với Kê Gà - Hàm Tân bạn đi tuyến xe bus số 6. 6. Tôi phải tìm các máy ATM ở Phan Thiết như thế nào ? Trả lời : Dễ dàng nhất là ở siêu thị COOP MART. 7. Nếu ở Phan Thiết thì tôi có tắm biển được không , hay phải đi ra đến Mũi Né mới tắm được ? Trả lời : Nếu bạn ở Phan Thiết thì bạn có thể tắm biển Đồi Dương - Thương Chánh nằm ngay trung tâm TP 8. Nếu tôi gặp một số vấn đề về an ninh, y tế thì tôi sẽ liên hệ thế nào ? Trả lời : Bạn tham khảo bài viết này :Hãy gọi 113 (an ninh ) họ phản ứng rất nhanh  và 115 cấp cứu. 9. Tôi ở Nha Trang - Đà Lạt , giờ tôi muốn đến Phan Thiết - Mũi Né du lịch thì làm thế nào đây ? Trả lời : Hãy gọi số này bạn sẽ được tư vấn  091.980.7733 . 10. Tôi ở Quy Nhơn , Huế , Hà Nội, Miền Tây... tôi muốn du lịch bằng xe Open Tour đến Phan Thiết - Mũi né như thế nào ? Trả lời : Bạn có thể đến với Phan Thiết bằng xe Open Tour của Mai Linh, Xe Mai Linh sẽ cho bạn xuống ở trạm Mai Linh ngay đường 19/04  đầu Tp Phan Thiết , và từ đây bạn hãy liên hệ với Mai Linh tại đây để có xe Trung Chuyển đưa bạn vào TP (chỉ  khoản 1km). Lưu ý là xe trung chuyển chỉ chở bạn miễn phí trong nội thành. Bạn hãy tìm hiểu thêm ở . 11. Cho tôi biết thông tin về du lịch Cố Thạch như Khách sạn , phương tiện đi lại ? Trả lời : Bạn tham khảo bài viết sau : Bằng xe du lịch . 12. Tôi chưa từng đi Phan Thiết - Mũi Né bao giờ và cũng không có người thân nào ngoài đó , vậy nếu tôi muốn đi du lịch ra đó thì có trở ngại gì không ? Trả lời : bạn hãy save số điện thoại : 091.980.7733 để có được sự trợ giúp ở mọi lúc mọi nơi khi bạn đến với quê hương chúng tôi nhé :) 13. Có phải Resort nào ở Bình Thuận cũng nằm ở Mũi Né - Hàm Tiến không bạn ? Trả lời : Không phải như vậy bạn à , Khi bạn book Resort bạn nên tìm hiểu thông tin xem resort đó ở đâu . Nếu bạn thấy địa chỉ ghi là "Hàm Tiến , Đường Nguyễn Đình Chiểu , Đường Huỳnh Thúc Kháng" là bạn biết Resort đó ở khu phố Tây Mũi Né. Còn nếu bạn thấy địa chỉ ghi là : "Tiến Thành , Hàm Tân, Hàm Thuận Nam , LaGi" thì đó nằm ở hướng chưa tới TP Phan Thiết. 14. Nếu tôi muốn đi thẳng từ TP HCM đến Resort ở Mũi Né thì tôi đi bằng phương tiện gì là tiện lợi nhất ? Trả lời : Với hành trình đi thẳng từ TP HCM đến Mũi Né thì bạn nên đi bằng xe của Phương Trang , hoặc Tâm Hạnh ,  vì trạm cuối cùng của các tuyến xe này nằm ở Mũi Né , nên bạn muốn tới Resort nào thì họ sẽ dừng lại ở đó cho bạn xuống . 15. Tôi muốn tặng cho bố mẹ tôi một kỳ nghỉ dưỡng ở Bình Thuận , vậy thì tôi nên ở Resort khu nào là tiện nhất vì bố mẹ tôi đều đã có tuổi và cần sự yên tĩnh ? Trả lời : Trừ các dịp lễ Tết ra thì các khu Resort đều yên tĩnh và rất tuyệt vời dành cho việc nghỉ dưỡng. Nếu như ba mẹ của bạn thích sự yên tĩnh và không có nhu cầu đi lại nhiều thì có thể chọn Resort ở khu Hàm Thuận Nam - Hàm Tân - Mũi Kê Gà , vì nơi đó hoang xơ và yên tĩnh. Nhưng bất tiện là phương tiện di chuyển tới đó bị giới hạn và dịch vụ xung quanh rất ít. 16. Ở Phan Thiết có dịch vụ mượn xe máy để đi dạo chơi không ? Trả lời : Dịch vụ mướn xe máy hầu hết là tập trung ở Mũi Né , nếu bạn ở Phan Thiết mà muốn mướn xe thì có thể liên hệ với khách sạn nơi mình ở , một vài khách sạn có dịch vụ cho thuê xe máy. Giá tầm 200k/ ngày. 17. Tôi muốn ra Mũi Né để nghỉ ngơi , nhưng ở ngoài đó toàn là Resort giá khá cao, vậy cho tôi hỏi ở khu phố Tây Mũi Né có nhà nghỉ không ? Vì tôi chỉ cần 1 chổ để ngủ sau 1 ngày đi chơi ! Trả lời : Ở Mũi Né - Hàm Tiến có những nhà nghỉ của dân bạn à , chất lượng thì cũng tạm được . 18. Tôi thấy trên các trang Nhommua , Runhau... hay bán các Voucher di lịch Resort giá rẻ lắm , có khi giảm đến 60% . Vậy tôi có nên tin tưởng khi mua các Voucher đó không ? Tôi có bị phân biệt gì khi sử dụng Voucher đó không ? Trả lời :  Tôi khuyên các bạn nên cân nhắc hoặc phải cẩn thận"đọc kỷ hướng dẩn sử dụng " trước khi mua các voucher từ các trang web này. Vì đã có rất nhiều du khách than phiền về những voucher này với chúng tôi . Giá gốc họ đưa ra chỉ là giá ảo và thực sự không cao như vậy, trên thực tế giá chỉ rẻ hơn 5 - 10 % . 19. Tôi phải mua bản đồ du lịch Phan Thiết ở đâu tại Phan Thiết ? Trả lời : Bản đồ du lịch Phan Thiết được bán tại nhà sách Fahasa nằm trên tầng 1 của siêu thị Coop Mart Phan Thiết . 20. Tôi cùng gia đình muốn đi tham quan tại khu Lagi - Kê Gà nhưng tôi không biết di chuyển như thế nào cho tiện vì khoảng cách từ TP Phan Thiết tới đó quá dài ? Trả lời : Với khoảng cách từ Phan Thiết đến Mũi Kê gà là 30km , đến Lagi là 60km thì phương tiện di chuyển đến khi Hàm Tân- Lagi thực sự rất khó khăn. Bạn có thể chọn phương tiện di chuyển bằng xe bus tuyến số 6 để đi từ Phan Thiết  đến Kê Gà , Lagi. Những Resort ở khúc đó thường là sự lựa chọn của những Tour du lịch theo đoàn nhiều hơn là khách lẻ . Nếu bạn có xe hơi riêng thì mọi việc quá dễ dàng. 21. Chúng dự định du lịch bụi bằng xe máy và Ôtô riếng đến Kê Gà - LaGi nhưng chúng tôi lại không biết đường đi thế nào , admin có thể giúp chúng tôi không ? Trả lời : Nếu bạn đi đến Kê Gà - Hàm Tân bằng xe máy hay xe Ôtô riêng thì quá thuận tiện rồi , còn đây là sơ đồ đường đi dành cho cho các bạn( bạn right click vào hình đề tải về cho dễ nhìn nhé ) 22. Chúng em là sinh viên , em muốn dẩn bạn gái em đi Mũi Né chơi nhân ngày sinh nhật , nhưng kinh phí của tụi em thì có hạn (sinh viên mà anh :)) Anh có thể giúp vạch cho chúng em 1 tour du lịch bụi thật tiết kiệm 2 ngày 2 đêm khoản 2 triệu/ 2 người đổ lại được không anh ! Trả lời : Tụi em cứ an tâm , anh đã tư vấn và hỗ trợ vạch tour cho rất nhiều bạn sinh viên muốn về với Phan Thiết - Mũi Né quê anh rồi số tiền của họ còn ít hơn của em nữa  :)) Hãy yên tân tận hưởng ngày sinh nhật tại quê hương của tụi anh nhé :) 23. Anh cho em hỏi giá taxi từ Ga Phan Thiết  ra các khu Resort ở Nguyễn Đình Chiểu trung bình bao nhiêu tiền ? Trả lời : Taxi từ Ga Phan Thiết đến các khu Resort đó tầm 250.000 VND , tùy theo resort của bạn năm ở khúc nào, nhưng giá trung bình là cỡ đó. :) 24. Nếu tôi ở Phan Thiết thì tôi tham quan được những địa danh nào  ? Trả lời : - Khu di tích trường Dục Thanh: Ngay Trên bờ sông Phan Thiết, đây là nơi có trường DỤC THANH nơi Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã ở và dạy học năm 1910, trường được xây dựng vào năm 1907 cùng với ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC, hưởng ứng phong trào DUY TÂN. - Bãi Biển Phan Thiết : cách trung tâm thành phố 1km, cuối đường Nguyễn Tất Thành. - Dinh Vạn Thủy Tú: Ngay góc đường Ngư Ông và Phan Chu Trinh: Đt: 3820 362. Các vạn chài dọc biển Miền Trung thường xây dinh để thờ cá Voi , hay ông NAM HẢI, dinh Vạn Thủy Tú nguyên nằm ngay trên bờ biển, rồi biển bồi lấp dần nên mới xa bờ như hiện nay. Trải qua 200năm tồn tại, dinh đến nay có hơn 100 bộ xương có cốt ÔNg (xương cá voi lớn) cốt Bà(xương rùa) và cốt Câu ( xương cá voi nhỏ) Khoảng sân trước Dinh có nhà trưng bày bộ xương cá vơi dài hơn 20m, lớn hơn bộ xương trưng bày ở Viện Hải Dương học Nha Trang. - Tháp Chàm Phú Hài: Tháp ở trên đường đi Mũi né cách Phan Thiết khoản 3km, còn gọi là tháp PÔ SA NƯ thế kỷ thứ VIII là tháp CHIÊM THÀNH cổ nhất còn tồn tại. Tháp bị hư hại nặng, phần phục chế kô thể tái hiện được các chạm khắc cổ. Tháp nằm trên đỉnh đồi ven đường. từ đây nhìn toàn cảnh đẹp, Cạnh đó là Lầu Ông Hoàng, vì thời Pháp có một ông hoàng Pháp xây ở đây một biệt thự, nhưng nay đã tan nát hết. 25. Giá dịch vụ đi cáp treo lên núi Tà Cú hiện tại là bao nhiêu vậy anh ? Trả lời : Giá hiện tại anh mới cập nhật ngày 12/6/2012 là 90.000VND hai chiều nhé em ! ĐỒNG HÀNH VIỆT – TRAO TRỌN NIỀM TIN

Các tour khác: Tour Phan Thiết Hằng Ngày, Tour Phan Thiết 1 Ngày 1 Đêm, Tour Phan Thiết 2 Ngày 1 Đêm, Tour Phan Thiết 3 Ngày 2 Đêm, Tour Phan Thiết - Cổ Thạch, Tour Phan Thiết - Ninh Chữ , Phan Thiết Đảo - Phú Quý, Tour Phan Thiết - Đà Lạt, Tour Phan Thiết - Nha Trang - Đà Lạt.