Phan Thiết - Sông Cà Ty

Mỗi con sông như mỗi con người đều có ngọn nguồn cội rễ. Rừng là nơi phát tích, phát nguyên, là nơi quyết định của những con sông. Có nước mới có khe, có khe mới có suối nhiều con suối hợp lại thành sông và mọi con sông đều đổ về biển. Cấu trúc hình thể tộc của con sông ngược lại với cấu trúc hình thể tộc của cây cỏ, của con người. Ngọn nguồn, cội rễ của cây cỏ và con người nằm trong lòng đất, còn nguồn gốc cội rễ của con sông nằm tận trên cao.

Như con người mỗi con sông đều có riêng những nét đặc thù về dáng dấp, phong cách, tánh nết… bên cạnh những nét chung khi đục khi trong, bên bồi bên khuyết, khi hiền lành khi thơ mộng, khi phẫn nộ điên cuồng. Con người gọi nó là Con vì nó đã được nhân cách hóa, phải chăng về hình thể, nó lượn quanh uốn khúc như một con sinh vật và nó cũng tồn tại theo quy luật sanh, lão, bệnh, tử như con người.

Như con người mỗi con sông đều có họ tên, cũng có bí danh, cũng thường thay đổi tên họ, chỉ điều khác nhau là con người tự đặt tên cho mình và đặt tên cho những con sông.

Sông Phan Thiết xuất hiện từ năm 1697 – năm Đinh Sửu, thứ 6 đời Hiển Tông, Hiếu Minh Hoàng đế Nguyễn Phúc Chu (1691-1725).

Lúc bấy giờ do xếp đặt lại việc cai trị một vùng đất mới, triều Nguyễn đặt phủ Bình Thuận (cơ quan hành chánh), trực tiếp quản lý 4 đạo (tương ứng cấp tỉnh): Phan Rang, Phố Hài, Phan Thiết, Ma Ly. Mỗi đạo đều có quan văn, quan võ. Trên bản đồ nó được ghi là sông Cà Ty. Trên con sông có bến Cà Ty là nơi qua lại, nơi lấy nước, nơi tắm giặt của bà con Phú Hội và Phú Mỹ. Lên miệt trên, nó được ghi là sông Mường Mán. Đến thượng nguồn nó là con Sông Cái – con sông mẹ, vì nó là nơi hội tụ, hợp lưu các con Sông Mán, Sông Rao Ết, Sông Linh… và các con Suối Vàng, Suối Lin, Suối Thi, Suối Ngư, Suối Y-A-U, Suối Lô Tô, Suối Cẩm Hang…, nằm trong địa phận các thôn 1, 2, 3 của xã Hàm Cần, thuộc vùng đồng bào dân tộc Rai và một số ít đồng bào Cà Ho mà xưa kia gọi là xã Đăng Gia thuộc Tổng Cà Dòn.

Không ít người dân bản địa phân vân về cái tên của con sông quê hương: Mương Mán hay Mường Mán? Phan Thiết hay Mang Thít? Mà Mang Thít và Cà Ty có phải là tiếng nói của người Chàm không? Ông Thiên Sanh Cảnh, nhà nguyên cứu dân tộc học người Chàm (ở Hữu Đức, Ninh Phước, Ninh Thuận). Ông cho biết xưa kia, ngoài này gọi trong đó là MULA THÍCH, tức Ruộng Thích. Ông còn cho biết thêm, theo tiếng Chàm, PRONG là lớn, Nhe là nhỏ, Mũi Né có thể là Mũi Nhỏ.

Trên tạp san văn hóa tháng 4, 5/1969 xuất bản tại Sài Gòn, tác giả bài viết tách con sông ra làm đôi: Sông Cái (sông Phan Thiết) dài 76 km, sông Cà Ty dài 5km. Ai cũng hiểu sông Mương Mán, sông Cà Ty, sông Phan Thiết cũng chỉ la một con sông. Con sông đi qua địa phương nào, đem lại hạnh phúc ấm no cho bà con, nên bà con lấy tên quê hương mình đặt tên cho nó để nói lên sự gắn bó tình cảm giữa con người với dòng sông.

Đọc Đại Nam Nhất Thống Chí, phần tỉnh Bình Thuận có đoạn ghi rất rõ: “Sông Phan Thiết ở phía tây huyện Tuy Lý (tên Tuy Lý có từ năm 1854, Tự Đức năm thứ 7, đông giáp Hòa Đa, tây giáp Biên Hòa), nguồn ra từ Động Man (tức nơi ở của đồng bào dân tộc miền núi), chảy về phía đông qua xã Phú Hội, tục gọi là sông Bao Lân, chảy về phái nam 9 dặm đến thôn Phú Tài, có một nhánh từ bến Bình Tân đến cầu Minh Lâm chừng 6 dặm mà hợp vào (tức cầu 40, cầu Ông Rao, cầu Ông Nhiều, nhánh này từ Bưng Cò Ke, Bưng Kỳ Hào, Bưng Bà Tùng, Suối Sung… chảy ra). Lại chảy về phía nam chừng 3 dặm đến thôn Đức Thắng, rồi 2 dặm đổ ra cửa Phan Thiết (mỗi dặm là: 444,44m)”.

Con sông Bao Lân đã đi vào quên lãng. Bây giờ, có lẽ ta thống nhất gọi tên con sông quê hương là Sông Cà Ty như trên bản đồ và dù sao nó cũng cần có một tên riêng. Sông Cà Ty không dài, không rộng, nhưng hiền lành, chân chất, ấm áp nghĩa tình, đã đem dòng sữa của mình nuôi sống cả một vùng châu thổ, từ thượng nguồn xuống đến hạ lưu. Những vườn cây sai trái, những cánh đồng nặng hạt, những cô gái trắng da dài tóc… đều hưởng ân huệ của con sông quê hương.

Càng về với biển, sông càng mở rộng, thủy triều lên xuống, tàu thuyền tấp nập đông vui. Hạnh phúc làm sao khi ta được sống ở một quê hương có con sông uốn khúc lượn qua với ba cây cầu đầy vẻ thơ mộng, với bóng thầy giáo Nguyễn Tất Thành hiện lên trên khúc sông lúc ngã về chiều, với dáng Lầu nước – biểu tượng cho phố biển rực rỡ ánh đèn màu lúc về đêm.

Con sông không biết tự mình trang điểm. Trên gương mặt dịu hiền đôi khi vẫn hiện lên những nét cau có vì những nỗi bất bình ôm ấp trong lòng sông.

Đi Phan Thiết Nên Biết

Một số câu hỏi thường gặp khi du lịch đến Phan Thiết - Mũi Né Sau đây là một số câu hỏi phổ biến của du khách thắc mắc khi du lịch đến với Phan Thiết - Mũi Né gửi đến qua qua email cũng như gọi trực tiếp qua hotline. Bạn hãy tham khảo một số câu hỏi cũng như câu trả lời để giúp cho chuyến đi du lịch của bạn đến với quê hương Phan Thiết - Mũi Né của chúng tôi thật thú vị nhé :) 1.Đi du lịch đến Phan Thiết - Mũi Né mấy ngày là đủ ? Trả lời :  2 ngày là đủ vì trong khỏang thời gian này thì bạn đã có được những trãi nghiệm ở đây với chương trình của chúng tôi  2. Nếu có con nhỏ thì tôi phải đi bằng phương tiện nào là thuận tiện nhất ? Trả lời : Nếu bạn có con nhỏ thì Tàu hỏa là phương tiện đi lại dể dàng nhất , vì trên tàu rộng rãi nên bạn có thể ẫm em bé đi lại trên tàu một cách thoải mái . Một điều thuận tiện nữa đó chính là Toalet nằm ngay trên mỗi toa tàu , nên thuận tiện cho việc vệ sinh cá nhân baby. 3. Tôi có thể mang xe máy theo tàu hỏa để đi du lịch được không ? Trả lời : Hiện tại đoàn tàu SPT có dịch vụ vẩn chuyển xe máy , nên bạn cứ an tâm . 4. Từ Ga Phan Thiết làm thế nào tôi đi đến Mũi Né nếu tôi không có xe máy ? Trả lời : HIện tại từ Ga Phan Thiết không có tuyến xe bus nên bạn chỉ có 3 cách duy nhất để đi đến Mũi Né đó là : - Taxi : Khoản 300,000 VND một chiều (còn tùy resort của bạn nằm ở khúc nào) - Xe bus : Từ ga Phan Thiết bạn có thể đi bộ ra ngoài quốc lộ 1A (khoản 300m) , sau đó bạn chờ tuyến xe bus số 9 . - Hiện tại trên tàu SPT có dịch đưa khách ra tới Mũi Né với giá khoản 30.000 - 40.000 VND / người. Bạn có thể liên hệ với nhân viên mỗi toa để hỏi thêm về dịch vụ này . Khi tới Ga sẽ có xe đưa bạn ra tới Mũi Né. 5. Tôi phải đi tuyến xe bus số mấy để đi từ Phan Thiết đến Mũi Kê Gà - Hàm Tân ? Trả lời : Để đến với Kê Gà - Hàm Tân bạn đi tuyến xe bus số 6. 6. Tôi phải tìm các máy ATM ở Phan Thiết như thế nào ? Trả lời : Dễ dàng nhất là ở siêu thị COOP MART. 7. Nếu ở Phan Thiết thì tôi có tắm biển được không , hay phải đi ra đến Mũi Né mới tắm được ? Trả lời : Nếu bạn ở Phan Thiết thì bạn có thể tắm biển Đồi Dương - Thương Chánh nằm ngay trung tâm TP 8. Nếu tôi gặp một số vấn đề về an ninh, y tế thì tôi sẽ liên hệ thế nào ? Trả lời : Bạn tham khảo bài viết này :Hãy gọi 113 (an ninh ) họ phản ứng rất nhanh  và 115 cấp cứu. 9. Tôi ở Nha Trang - Đà Lạt , giờ tôi muốn đến Phan Thiết - Mũi Né du lịch thì làm thế nào đây ? Trả lời : Hãy gọi số này bạn sẽ được tư vấn  091.980.7733 . 10. Tôi ở Quy Nhơn , Huế , Hà Nội, Miền Tây... tôi muốn du lịch bằng xe Open Tour đến Phan Thiết - Mũi né như thế nào ? Trả lời : Bạn có thể đến với Phan Thiết bằng xe Open Tour của Mai Linh, Xe Mai Linh sẽ cho bạn xuống ở trạm Mai Linh ngay đường 19/04  đầu Tp Phan Thiết , và từ đây bạn hãy liên hệ với Mai Linh tại đây để có xe Trung Chuyển đưa bạn vào TP (chỉ  khoản 1km). Lưu ý là xe trung chuyển chỉ chở bạn miễn phí trong nội thành. Bạn hãy tìm hiểu thêm ở . 11. Cho tôi biết thông tin về du lịch Cố Thạch như Khách sạn , phương tiện đi lại ? Trả lời : Bạn tham khảo bài viết sau : Bằng xe du lịch . 12. Tôi chưa từng đi Phan Thiết - Mũi Né bao giờ và cũng không có người thân nào ngoài đó , vậy nếu tôi muốn đi du lịch ra đó thì có trở ngại gì không ? Trả lời : bạn hãy save số điện thoại : 091.980.7733 để có được sự trợ giúp ở mọi lúc mọi nơi khi bạn đến với quê hương chúng tôi nhé :) 13. Có phải Resort nào ở Bình Thuận cũng nằm ở Mũi Né - Hàm Tiến không bạn ? Trả lời : Không phải như vậy bạn à , Khi bạn book Resort bạn nên tìm hiểu thông tin xem resort đó ở đâu . Nếu bạn thấy địa chỉ ghi là "Hàm Tiến , Đường Nguyễn Đình Chiểu , Đường Huỳnh Thúc Kháng" là bạn biết Resort đó ở khu phố Tây Mũi Né. Còn nếu bạn thấy địa chỉ ghi là : "Tiến Thành , Hàm Tân, Hàm Thuận Nam , LaGi" thì đó nằm ở hướng chưa tới TP Phan Thiết. 14. Nếu tôi muốn đi thẳng từ TP HCM đến Resort ở Mũi Né thì tôi đi bằng phương tiện gì là tiện lợi nhất ? Trả lời : Với hành trình đi thẳng từ TP HCM đến Mũi Né thì bạn nên đi bằng xe của Phương Trang , hoặc Tâm Hạnh ,  vì trạm cuối cùng của các tuyến xe này nằm ở Mũi Né , nên bạn muốn tới Resort nào thì họ sẽ dừng lại ở đó cho bạn xuống . 15. Tôi muốn tặng cho bố mẹ tôi một kỳ nghỉ dưỡng ở Bình Thuận , vậy thì tôi nên ở Resort khu nào là tiện nhất vì bố mẹ tôi đều đã có tuổi và cần sự yên tĩnh ? Trả lời : Trừ các dịp lễ Tết ra thì các khu Resort đều yên tĩnh và rất tuyệt vời dành cho việc nghỉ dưỡng. Nếu như ba mẹ của bạn thích sự yên tĩnh và không có nhu cầu đi lại nhiều thì có thể chọn Resort ở khu Hàm Thuận Nam - Hàm Tân - Mũi Kê Gà , vì nơi đó hoang xơ và yên tĩnh. Nhưng bất tiện là phương tiện di chuyển tới đó bị giới hạn và dịch vụ xung quanh rất ít. 16. Ở Phan Thiết có dịch vụ mượn xe máy để đi dạo chơi không ? Trả lời : Dịch vụ mướn xe máy hầu hết là tập trung ở Mũi Né , nếu bạn ở Phan Thiết mà muốn mướn xe thì có thể liên hệ với khách sạn nơi mình ở , một vài khách sạn có dịch vụ cho thuê xe máy. Giá tầm 200k/ ngày. 17. Tôi muốn ra Mũi Né để nghỉ ngơi , nhưng ở ngoài đó toàn là Resort giá khá cao, vậy cho tôi hỏi ở khu phố Tây Mũi Né có nhà nghỉ không ? Vì tôi chỉ cần 1 chổ để ngủ sau 1 ngày đi chơi ! Trả lời : Ở Mũi Né - Hàm Tiến có những nhà nghỉ của dân bạn à , chất lượng thì cũng tạm được . 18. Tôi thấy trên các trang Nhommua , Runhau... hay bán các Voucher di lịch Resort giá rẻ lắm , có khi giảm đến 60% . Vậy tôi có nên tin tưởng khi mua các Voucher đó không ? Tôi có bị phân biệt gì khi sử dụng Voucher đó không ? Trả lời :  Tôi khuyên các bạn nên cân nhắc hoặc phải cẩn thận"đọc kỷ hướng dẩn sử dụng " trước khi mua các voucher từ các trang web này. Vì đã có rất nhiều du khách than phiền về những voucher này với chúng tôi . Giá gốc họ đưa ra chỉ là giá ảo và thực sự không cao như vậy, trên thực tế giá chỉ rẻ hơn 5 - 10 % . 19. Tôi phải mua bản đồ du lịch Phan Thiết ở đâu tại Phan Thiết ? Trả lời : Bản đồ du lịch Phan Thiết được bán tại nhà sách Fahasa nằm trên tầng 1 của siêu thị Coop Mart Phan Thiết . 20. Tôi cùng gia đình muốn đi tham quan tại khu Lagi - Kê Gà nhưng tôi không biết di chuyển như thế nào cho tiện vì khoảng cách từ TP Phan Thiết tới đó quá dài ? Trả lời : Với khoảng cách từ Phan Thiết đến Mũi Kê gà là 30km , đến Lagi là 60km thì phương tiện di chuyển đến khi Hàm Tân- Lagi thực sự rất khó khăn. Bạn có thể chọn phương tiện di chuyển bằng xe bus tuyến số 6 để đi từ Phan Thiết  đến Kê Gà , Lagi. Những Resort ở khúc đó thường là sự lựa chọn của những Tour du lịch theo đoàn nhiều hơn là khách lẻ . Nếu bạn có xe hơi riêng thì mọi việc quá dễ dàng. 21. Chúng dự định du lịch bụi bằng xe máy và Ôtô riếng đến Kê Gà - LaGi nhưng chúng tôi lại không biết đường đi thế nào , admin có thể giúp chúng tôi không ? Trả lời : Nếu bạn đi đến Kê Gà - Hàm Tân bằng xe máy hay xe Ôtô riêng thì quá thuận tiện rồi , còn đây là sơ đồ đường đi dành cho cho các bạn( bạn right click vào hình đề tải về cho dễ nhìn nhé ) 22. Chúng em là sinh viên , em muốn dẩn bạn gái em đi Mũi Né chơi nhân ngày sinh nhật , nhưng kinh phí của tụi em thì có hạn (sinh viên mà anh :)) Anh có thể giúp vạch cho chúng em 1 tour du lịch bụi thật tiết kiệm 2 ngày 2 đêm khoản 2 triệu/ 2 người đổ lại được không anh ! Trả lời : Tụi em cứ an tâm , anh đã tư vấn và hỗ trợ vạch tour cho rất nhiều bạn sinh viên muốn về với Phan Thiết - Mũi Né quê anh rồi số tiền của họ còn ít hơn của em nữa  :)) Hãy yên tân tận hưởng ngày sinh nhật tại quê hương của tụi anh nhé :) 23. Anh cho em hỏi giá taxi từ Ga Phan Thiết  ra các khu Resort ở Nguyễn Đình Chiểu trung bình bao nhiêu tiền ? Trả lời : Taxi từ Ga Phan Thiết đến các khu Resort đó tầm 250.000 VND , tùy theo resort của bạn năm ở khúc nào, nhưng giá trung bình là cỡ đó. :) 24. Nếu tôi ở Phan Thiết thì tôi tham quan được những địa danh nào  ? Trả lời : - Khu di tích trường Dục Thanh: Ngay Trên bờ sông Phan Thiết, đây là nơi có trường DỤC THANH nơi Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã ở và dạy học năm 1910, trường được xây dựng vào năm 1907 cùng với ĐÔNG KINH NGHĨA THỤC, hưởng ứng phong trào DUY TÂN. - Bãi Biển Phan Thiết : cách trung tâm thành phố 1km, cuối đường Nguyễn Tất Thành. - Dinh Vạn Thủy Tú: Ngay góc đường Ngư Ông và Phan Chu Trinh: Đt: 3820 362. Các vạn chài dọc biển Miền Trung thường xây dinh để thờ cá Voi , hay ông NAM HẢI, dinh Vạn Thủy Tú nguyên nằm ngay trên bờ biển, rồi biển bồi lấp dần nên mới xa bờ như hiện nay. Trải qua 200năm tồn tại, dinh đến nay có hơn 100 bộ xương có cốt ÔNg (xương cá voi lớn) cốt Bà(xương rùa) và cốt Câu ( xương cá voi nhỏ) Khoảng sân trước Dinh có nhà trưng bày bộ xương cá vơi dài hơn 20m, lớn hơn bộ xương trưng bày ở Viện Hải Dương học Nha Trang. - Tháp Chàm Phú Hài: Tháp ở trên đường đi Mũi né cách Phan Thiết khoản 3km, còn gọi là tháp PÔ SA NƯ thế kỷ thứ VIII là tháp CHIÊM THÀNH cổ nhất còn tồn tại. Tháp bị hư hại nặng, phần phục chế kô thể tái hiện được các chạm khắc cổ. Tháp nằm trên đỉnh đồi ven đường. từ đây nhìn toàn cảnh đẹp, Cạnh đó là Lầu Ông Hoàng, vì thời Pháp có một ông hoàng Pháp xây ở đây một biệt thự, nhưng nay đã tan nát hết. 25. Giá dịch vụ đi cáp treo lên núi Tà Cú hiện tại là bao nhiêu vậy anh ? Trả lời : Giá hiện tại anh mới cập nhật ngày 12/6/2012 là 90.000VND hai chiều nhé em ! ĐỒNG HÀNH VIỆT – TRAO TRỌN NIỀM TIN

Các tour khác: Tour Phan Thiết Hằng Ngày, Tour Phan Thiết 1 Ngày 1 Đêm, Tour Phan Thiết 2 Ngày 1 Đêm, Tour Phan Thiết 3 Ngày 2 Đêm, Tour Phan Thiết - Cổ Thạch, Tour Phan Thiết - Ninh Chữ , Phan Thiết Đảo - Phú Quý, Tour Phan Thiết - Đà Lạt, Tour Phan Thiết - Nha Trang - Đà Lạt.

CÁC LỄ HỘI NGƯỜI CHĂM Ở BÌNH THUẬN

1.   Lễ Hội Mbăng Katê: là 1 lễ hội quan trọng đối với người chăm, lễ hội được kéo dài 5 ngày liền của người Chăm theo đạo Bàlamôn. Có thể nói đây la tết còn để tưởng niệm các vị vua chúa, các bậc anh hùng có công, các bậc tổ tiên và thần linh, những người đã được thần thánh hoá như vua Klong – Garai, vua Pôrêmê. Lễ hội được tổ chức vào tháng 8 tháng 9 âm lịch (tức là đầu tháng 7 theo Chăm lịch) tại các đền tháp và tiếp theo đó chuyển về gia đình đồng bào Chăm tại tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận.

Vào buổi tối trước ngày chính hội có nghi lễ với các nghi thức trang trọng trong nghạc lễ dân tộc và các vũ điệu cổ truyền.

        Lễ cúng được thực hiện vào trưa ngày chính hội, tiếp theo là lễ rước thần, tắm tượng, mặc áo, đội mũ cho tượng. Vào chập tối các nghi lễ kết thúc mọi người hưởng lộc và cùng nhau tham dự các tiết mục văn nghệ như trình diễn nhạc, ngâm thơ ca.

        Điều đặc biệt đáng lưu ý là trong lễ hội cũng có người dân tộc Raglai ở trên núi xuống dự hội, chia sẽ niềm vui với người chăm.

2. Lễ hội Rija Nưgar: Là lễ hội Bà Po Nagar vào ngày 5 – 6 tuần đầu tháng giêng (lịch Chăm) khoảng tháng 10 dương lịch, người Việt gọi là lễ Cầu Yên. Lễ kéo dài khoảng 3 ngày đêm, dân làng làm Lễ Cầu Yên để tống tiển những điều xấu, không may  của năm cũ. Nghi lễ được tiến hành kúc chạng vạng tối, sau phần gnhi lễ là đến các tiết mục múa hát của dân tộc Chăm và trò chơi thả thuyền.

Ngoài ra các người Chăm ở Bình Thuận thường xuyên tổ chức các lễ hội khác như: Lễ Cầu Đảo, lễ Đắp Đập, lễ Cấm Phòng...

3. Lễ Chaben (Lễ tưởng niệm Đấng Mẹ): Diễn ra tại tháp Pô-Klong-Garai hoặc đền thờ Ponagar vào tháng 10 Chăm lịch.

4. Lễ Jòn Jang (Lễ Cầu Đảo, cầu Thần Nông): diễn ra tại tháp Pô-Klong-Garai, Tháp Pôrêmê vào tháng 4 Chăm Lịch

5. Lễ Đền Ơn Đáp Nghĩa Cha Mẹ: dân tộc Ragdai.

Người Chăm ở Bình Thuận

Bình Thuận là tỉnh có nhiểu dân tộc cư trú và thể hiện được sự yên bình, hòa thuận cũng như tên gôi và giúp cho Thành Phố Phan Thiết thêm khởi sắc trong sinh họat quần chúng, điển hình là trong việc bán buôn, giao lưu phục vụ du khách. Với hơn 30 dân tộc cư trú đông đảo nhất là 6 dân tộc : Việt, Chăm, Raglai, Tày và người Hoa. Bình Thuận luôn có nét đặc biệt, người Chăm ở đây đóng 1 vai trò quan trọng gây sự chú ý và hấp dẫn với khá nhiều khách du lịch trong những lần đầu đến tham quan TP. Phan Thiết.

- Về kiến trúc: Kiến trúc của người Chăm xưa được xem là 1 tác phẩm nghệ thuật đặc trưng, nổi bất với những tháp xây bằng gạch đỏ rất bền vững, thanh thoát và thiên ngang trên ngọn đồi ca. Với kỹ thuật chạm khắc điêu luyện họ đã tạo nên những đường nét mạh khỏe, rõ ràng, giàu trí tưởng tượng và cũng rất trữ tình lãng mạng, người Chămpa xưa đã thể hiện các tượng thần , tượng vua, nữ thần, vũ nữ và các hoa văn đã gây ra sự chú ý và thán phục của du khách trong và ngoài nước đặc biệt là đối với những nhà nghiên cứu và khảo cổ học. Các tác phẩm này thể hiện sự nhận thức và thẩm mỹ của người Chămpa cổ rất đa dạng và phong phú.

Các nhạc cụ, điệu múa, lời ca và kể cả trang phục...đều là những di sản đặc biệt của người Chămpa cổ, điển hình như tại nhà bà Nguyễn Thị Thềm là hậu duệ của dòng vua Chăm cuối cùng ở Thôn Tịnh Mỹ xã Phan Thanh, Huyện Bắc Bình cách TP.Phan Thiết 62km về phía Bắc. Bộ sưu tập di sản văn hóa hoàng tộc Chăm bao gồm những báu vật của vua Pô Klong Mơh Nai và 1 số ít của các vị vua Chăm vào những TK trước. Sưu tập có hơn 100 di vật nguyên gốc quý hiếm đủ loại hình và chất liệu khác nhau, đáng chú ý là những di vật bằng vàng như: vương miện, bông tai, vòng xuyến, bằng vải: áo bào, đôi hia của vua Pô Klong Mơ Nai và hoàng hậu Pô Bia Sơn khác với vương miện của vua Trung Quốc và Vua Việt có biểu tượng con rồng, vương miện của vua Chăm cóa biểu tượng là 2 con Ma Ka Ra quấn quýt, thể hiện uy quyền của nhà vua . vương miện của Hoàng Hậu cũng bằng vàng với hình dạng nhỏ hẹp, hoa văn trang trí nghiêm chỉnh và duyên dáng.

Người giữ lại bộ sưu tập này là 1 người có uy tín trong cộng đồng người Chăm được tin yêu và được người Chăm gọi là “công chúa”, bà Nguyễn Thị Thềm qua đời vào năm 1995, một người cháu gái của Bà tên Nguyễn Thị Đào đã thừa kế di sản và bộ sưu tập.

Cây Thanh Long

        Bình Thuận là nơi nổi tiếng về cây Thanh Long, cây có nguồn gốc ở các vùng sa mạc Mexico và Colombia, được trồng nhiều ở Nicaragua (Nam Mỹ). Vì thuộc họ xương rồng nên Thanh Long (TL) thích hợp với khí hậu nhiệt đới gió mùa, chịu hạn tốt, chịu được cường độ ánh sáng cao, thích hợp đất bạc màu, đất phèn..... Việt Nam là nước duy nhất ở Đông Nam Á trồng và xuất khẩu TL, Việt Nam có tổng diện tích TL khỏang 200ha vậy phân nửa diện tích còn lại nằm ở Long An, Tiền Giang và các nơi khác.

        Cây TL có mặt ở Bình Thuận từ rất lâu đời ban đầu được trồng làm hàng rào. Đầu năm 1980 cây TL bắt đầu được chú ý nhưng đến năm 1990 cây TL mới bắt đầu được trồng ở xã Hàm Hiệp (Hàm Thuận Bắc), Phong Mẫn (TP.Phan Thiết), Hàm Mỹ, Hàm Thạnh (Hàm Thuận Nam) rồi đến xã Bắc Bình, Tuy Phong. Và đến nay cây TL là cây có giá trịkinh tế ở Bình Thuận. Cây có 2 lọai rễ: địa sinh hút chất dinh dưỡng dưới đất, khí sinh bám vào thân cây để leo. Cây có 3 đến 4 đợt cành, đợt cành thứ nhất là mẹ của đợt cành thứ 2. thời gian ra 2 đợt cành từ 40 – 50 ngày, cây một tuổi trung bình 30 cành, hoa thuộc lọai lưỡng tính, hoa của cây TL xuất hiện sớm nhất vào trung tuần tháng 3 dương lịch kéo dài tới tháng 10. thời gian xuất hiện nụ cho đến khi hoa tàn là 10 ngày sau đó sẽ phát triển thành trái, mất thêm 15 đến 25 ngày để thu họach.

Cây TL được trồng bằng trụ gỗ, trên đầu gỗ người ta đóng 1 cây để cho TL bám vào sau đó đễ phát triển  thành trái, mất thêm 15 đến 25 ngày để thu họach. Cây TL được trồng bằng trụ gỗ, trên đầu gỗ người ta đóng 1 cây để cho TL bám vào sau đó người ta chặt thành hom ngắn cắm xuống đất khỏang 3 – 4 ha rồi lấy dây buộc lên.

·            Thanh Long trái vụ: Có 1 người nuôi vịt tình cờ quây màn xung quanh các trụ TL, ban đêm mắc bóng đèn lên trên những cây TL để đề phòng kẻ gian, ko ngờ ít lâu sau những cây TL được mắc bóng đèn lại ra trái sớm hơn những cây TL không mắc bóng đèn. Từ sự kiện này  năm 1995 những người trồng TL đã áp dụng cho mắc bóng đèn trong những vườn TL và đạt được kết quả rất khả quan đó là họ thu họach được TL trái vụ. Đến tháng 12 năm 1997 hình thức này đã được áp dụng rộng rái trong tòan tỉnh, nhiều nhà vườn đã giàu lên đột ngột do thu họach được TL trái mùa. TL trái vụ có vỏ láng, trái lớn và có giá trị xuất khẩu cao.

Phan Thiết

Đôi nét về thành phố du lịch Phan Thiết

Vùng đất này có tên gọi lâu đời của người Chăm là Ha-mu Li-thit (nghĩa là “xóm Lithit”). Sau khi vương quốc Chămpa sáp nhập vào Đại Việt, chưa ai có ý định đặt ngay cho vùng đất này một tên gọi mới bằng tiếng Việt. Lâu dần, âm cuối “Li-thit” được gắn liền với âm "Phan" mà thành phan thiet.

Vùng hành chính này xác lập cùng thời gian hình thành tỉnh Bình Thuận ngày nay, nhưng khi ấy nó chưa được xác định địa giới và cấp hành chính gì.Năm 1697, Bình Thuận lần lượt được đổi từ một trấn lên thành phủ, rồi lên thành dinh, thì phan thiết chính thức được công nhận là một đạo (cùng một lượt với các đạo Phan Rang, Phố Hài, Ma Ly vùng Tam Tân).

Tuy nhiên, đạo phan thiết lập ra nhưng chẳng có văn bản nào chỉ rõ phạm vi lãnh thổ. Từ năm 1773 đến năm 1801, nơi đây thường diễn ra các cuộc giao tranh ác liệt giữa các lực lượng quân nhà Nguyễn và quân nhà Tây Sơn. Năm 1825, thời Minh Mạng, khi Bình Thuận chính thức trở thành tỉnh, đạo phan thiết bị cắt một phần đất nhập vào một huyện thuộc Hàm Thuận (năm 1854, thời Tự Đức, huyện này được đặt tên là huyện Tuy Lý). 1835, tuần vũ Dương Văn Phong thỉnh cầu vua Minh Mạng chuyển tỉnh lỵ của Bình Thuận ở gần Phan Rí (huyện Hoà Đa) lập từ thời Gia Long về đóng ở vùng Phú Tài - Đại Nẫm, huyện Hàm Thuận nhưng vua chưa đồng ý. Năm 1836 (năm Minh Mạng thứ 17), Thị Lang Bộ Hộ là Đào Tri Phủ được cử làm việc đo đạc, lập địa bạ trong số trên 307 xã, thôn thuộc hai phủ, bốn huyện và mười lăm tổng của tỉnh Bình Thuận để chuẩn định và tiến hành đánh thuế. Đo đạc xong ước định vùng phan thiết (thuộc tổng Đức Thắng) có chín địa danh trực thuộc.

Bên hữu ngạn sông (sông Cà Ty ngày nay) là các xã Đức Thắng, Nhuận Đức, Lạc Đạo và các thôn Thành Đức, Tú Long. Bên tả ngạn là xã Trinh Tường và các thôn Long Khê, Long Bình, Minh Long. Qua nhiều lần thay đổi các đơn vị hành chính, một số thôn nhỏ sáp nhập thành làng lớn, một số địa danh cũ biến mất như Minh Long, Long Bình (thuộc phường Bình Hưng ngày nay), Long Khê (thuộc phường Phú Trinh ngày nay). Một số thôn, xã khác của tổng Đức Thắng như Phú Tài, Phú Hội, Xuân Phong, Đại Nẫm được xem là ngoại vi của phan thiet. Một số địa danh thuộc khu vực Phố Hài (phường Phú Hài ngày nay) như Tân Phú, An Hải, An Hoà, Tú Lâm, Sơn Thủy, Thiện Chính, Ngọc Lâm... thuộc về tổng Hoa An (sau đổi lại là tổng Lại An) của huyện Tuy Định. Một số thôn, xã dọc bờ biển như Khánh Thiện, Thạch Long, Long Sơn (thuộc khu vực Rạng - Mũi Né ngày nay) thuộc tổng Vĩnh An của huyện Hòa Đa.

Gần cuối thế kỷ 19, phan thiết vẫn chưa được công nhận chính thức là một đơn vị hành chính (cấp dưới) trực thuộc tỉnh Bình Thuận. Năm 1898 (năm Thành Thái thứ muời), tỉnh lỵ Bình Thuận được dời về đặt tại làng Phú Tài ở ngoại vi phan thiet. Ngày 20 tháng 10 cùng năm, vua Thành Thái ra đạo dụ xác lập thị xã (centre urban)phan thiết, tỉnh lỵ của Bình Thuận (cùng ngày thành lập các thị xã[Huế]], Hội An, Quy Nhơn, Thanh Hoá, Vinh). Năm 1905, thị xã phan thiet cũng vẫn chưa xác định rõ ranh giới. Tòa sứ Bình Thuận (bộ máy thống trị của Pháp) do một công sứ (résident) đứng đầu đặt thường trực tại phan thiet. Ngày 4 tháng 11 năm 1910, viên toàn quyền Đông Dương A.Klobukowski ra quyết định về phan thiet. Lúc này phan thiết chính thức bao gồm 16 làng xã. Bên hữu ngạn sông: Đức Thắng, Thành Đức, Nhuận Đức, Nam Nghĩa, Lạc Đạo, Tú Long; bên tả ngạn sông: Long Khê, Phú Trinh, Trinh Tường, Đảng Bình, Quảng Bình, Thiện Mỹ, Thiện Chánh, Xuân Hoà, An Hải, Sơn Thuỷ (năm làng sau trước đây là thuộc khu vực Phố Hài).

Có thêm địa danh mới như Nam Nghĩa, Quảng Bình (dân Quảng Nam, Quảng Nghĩa, Quảng Bình di cư vào phan thiết). Ngày 6 tháng 1 năm 1918, Khâm Sứ Trung Kỳ Charles quyết định Phú Hài (tên gọi mới của Phố Hài) tách ra khỏi phan thiet để nhập về lại tổng Lại An của huyện Hàm Thuận. Pháp bắt đầu thiết lập bộ máy chính quyền ở phan thiet. Thị xãphan thiết liên tục làm tỉnh lỵ của tỉnh Bình Thuận từ đó.

Mũi Né

Mũi Né về đơn vị hành chánh là 1 phường của thành phố Phan Thiết. Các giả thuyết tại sao vùng này có tên Mũi Né, có người cho rằng: vào mùa gió tây Nam thổi mạnh ở khu vực bãi trước nên những tàu bè đánh cá phải đâu vào bãi sau để tránh gió. Mũi đất để tàu bè tránh gió nên người ta gọi là Mũi Né. Còn 1 giả thuyết khác: đêy là vùng đất cuối cùng của người Chăm, nơi đây có 1 công chúa chăm tên Nà Ní đã dựng một cái am nhỏ để sống đến cuối đời mình. Hiện nay cái am đó vẫn còn, người dân ở đây gọi là “Am Bà Giáng” có nghĩa là ‘Bà Trời’.

Từ năm 1997, Mũi Né có 2 công ty liên doanh: một hợp tác xã và một công ty nước ngoài cùng với 20 cơ sở tư nhân cở vừa và nhỏ hợp thành một mạng lưới khai thác du lịch với nhiều loại hình khá đa dạng như: tắm biển, lái ca nô, lướt ván, lữa trại, trượt cát... phụ vụ cho đủ mọi đối tượng từ người dân bình thường, học sinh, sinh viên cho đến khách nước ngoài.

Phan Thiết - Mũi Né Thắng Cảnh Bàu Sen (Bàu Trắng)

Tại thôn Hồng Lâm, xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình (nằm trong tuyến dã ngoại Hòn Rơm kéo dài). Bàu Trắng là Hồ nước ngọt cách PhanThiết khoảng 65km về hướng Đông Bắc. Hình thành khá lâu đời, bàu này nằm ở giữa vùng đồi cát mênh mông xen lẫn nhiều khóm cây rừng thấp. Bàu có nhiều bông sen nên cũng có nhiều người gọi là “Bàu Sen”. Dân gian xưa gọi là Bàu Ông, Bàu Bà vì bàu chia làm 2 phần được cách ngăn bằng một ngọn đồi (và con đường đất đá đỏ mới mở rộng băng ngang qua). Nước trong hồ họt và trong. Từ xa nhìn thấy một màu xanh mát dịu phủ lên những đồi cát trắng. Dù là một bàu nước do thiên nhiên tạo thành nhưng vì giữa vùng khô và nước biển mặn, dân gian vẫn tỏ lòng biết ơn do bàu cung cấp nguồn nước quý nuôi sống con người và các loài vật ở đây trong những ngày nắng hạn. Bàu này có nhiều loài cá lớn, hấp dẫn nhân dân trong vùng thả câ, kể cả những người thích đi câu từ xa tìm đến. Sáchxưa viết: “Hồ trắng có 2 hồ, hồ trên và hồ dưới, ở phía Tây Nam huyện Hòa Đa, phía tây Ba Động (địa danh củ, PCS). Hồ trên chu vi 8 dặm lịch, hồ dưới chu vi 22 dặm lịch, nước trong ngọt, bốn mùa không tăng không giảm. Phía Tây Bắc là động cát, phía Tây Nam là chân rừng, trên bờ phía Nam có đền thờ Chúa động”

Nơi sâu nhất của bàu Trắng là 19m, cạn dầ về phía bờ. Quanh bờ có nhiều bông sen, mùa hè sen nở rộ, tô điểm thêm cho vùng cát trắng những màu sắc rực rỡ. Bàu Trắng là nơi có nguồn nước ngọt tự nhiên duy nhất  ở xã  Hòa Thắng, như một bàu sữa lớn nuôi nhân dân ở vùng này. Từ xa xưa, chung quanh Bàu Trắng có nhiều làng thôn của người Chăm sinh sống, đã sử dụng nước trong hồ. Người Chăm đã dựng đềnn thờ nữ thần Po Nagar về phía Nam Bàu Trắng.  Về sau ngôi đền bị sụng đổ nhưng dấu tích vẫn còn.

Vào năm 1867, cụ Nguyễn Thông đi ngang qua, thấy cảnh đẹp kỳ lạ, đã gọi là Hồ Trắng, và làm nhiều bài thơ vịnh để ca ngợi, trong đó có bài “Quá Bình Nhơn sa mạc” (qua bãi cát Bình Nhơn) và “Bạch Hồ nhàn hành” (dạo chơi Hồ Trắng). Về nguồn nước mát quanh năm, Bàu Trắng làm dịu đi không khí nóng bỏng của đồi cát mênh mông và làm cho cát ẩm ướt, đi không lún chân, cát ít tung bay như nhiều đồi cát khác, vì thế cả đồi cát ở đây được coi là kỳ diệu, một thắng cảnh tuyệt vời hiếm có, vừa hùng vĩ vừa dịu dàng.

Phan Thiết Dinh Vạn Thủy Tú

(Bộ cốt ông Nam Hải- bộ xương cá voi lớn nhất Việt Nam và cả Đông Nam Á)

ĐC: góc đường Phan Chu Trinh – Ngư Ông

ĐT: 062820362 DĐ: 0918490612

Cuối thế kỷ XVII những ngư dân lao động của các tỉnh miền Trung lần lượt đổ bộ về khai phá vùng đất mới còn lắm hoang vu Phan Thiết – Bình thuận. Họ mong tránh cảnh loạn lạc, khốn cùng ở quê cũ, tìm được một chốn an cư lạc nghiệp lâu dài. Sử sách và dân gian thường gọi là “Ngũ Quảng lưu dân” ( Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Thuận, Quảng Nam, Quảng Nghĩa). Theo truyền thống ở miền quê cũ họ lập ra ven biển các Vạn nghề đánh cá (Vạn Chài) theo từng nhóm dân cư tập trung trước khi có chính quyền làng xã. Một trong những Vạn Chài ấy có tên là Thuỷ Tú bởi nằm bên cửa biển Phan Thiết trù phú, đẹp giàu (Thuỷ là nước, Tú là màu mỡ nhiều sản vật, Thuỷ Tú nói lên vùng biển giàu đẹp).

Cùng với việc lập Vạn ổn định dân cư ăn ở, Vạn nào cũng xây Dinh để thờ thần Nam Hải. Từ xưa theo tín ngưỡng của cư dân cá Voi được tôn làm ông Nam Hải hay Nam Hải đại tướng quận, về sau vua Gia Long sắc phong là Nam Hải Cự Tộc Ngọc Lân Tôn Thần. Bởi khi trời giông bão sóng to gió lớn, ông đã tựa vào thuyền, che chắn cho thuyền không bị sóng gió nhấn chìm. Khi ông luỵ (chết) Làng Vạn làm tang lễ, thờ tự ở Dinh. Như câu hát bả trạo truyền từ đời này sang đời khác:

Xưa biển Thánh, Ngài quảng sai tiết độ

Nay siêu Thần, Ngài về chốn miếu môn

Hoặc: Khôn phò nghĩa khí ai bì

Sống chơi biển Thánh, chết quy non Thần

Về khoa học, ông tên là cá voi lưng xám, không có răng. Hằng ngày ông phải lọc nước biển để lấy thức ăn, mỗi ngày khoảng 1-1,5 tấn cá, những loài cá thơm như: cơm, mòi, nục, sinh vật nổi như: tôm, cua. Mỗi lần ông chỉ sinh một con, con mới sinh có chiều dài bằng 1/3 con mẹ, nặng 2-3 tấn, tuổi thọ trung bình 80 năm.

Dinh Vạn Thuỷ Tú toạ lạc trên đường Ngư Ông, thuộc phường Đức Thắng thành phố Phan Thiết. Con đường ngày nay và biển cả trước đây mang tên ngư ông thể hiện ý nghĩa lịch sử gắn bó giữa ông Nam Hải với ngư nghiệp địa phương. Niềm tôn kính của ngư ông cũng như niềm tin vào sự phò trợ của ông Nam Hải, lịch sử hình thành Vạn Thuỷ Tú gắn liền với lịch sử hình thành thành phố Phan Thiết và tỉnh Bình Thuận của lớp ngư dân đầu tiên vào khai phá xây dựng nên vùng biển” trên bến, dưới thuyền” với nghề đánh bắt thuỷ sản và chế biến nước mắm truyền thống nổi tiếng xưa nay.

Dinh Vạn Thuỷ Tú là một trong những dinh Vạn lớn và cổ xưa nhất của nghề biển ở Bình thuận. Dinh được thiết lập từ năm Nhâm Ngọ 1762 với chính điện, nhà Tiền Vãng và phía trước là Võ Ca. Trung tâm chính điện khám thờ thần Nam Hải. Bên tả là khám thờ ông thuỷ (ông tổ nghề biển), bên hữu thờ bà thuỷ. Phía sau chính điện là nhà Tiền Vãng thờ các bậc tiền hiền hậu hiền – những người có công khai phá dựng làng, lập Vạn. Phía trước là nhà Võ Ca là nơi để hát bội và diễn chèo Bả Trạo trong những kỳ tết lễ. Trong năm Vạn có 05 kỳ cúng: Lệ Tế Xuân (20-2 Âl), Lệ hạ nghệ (xuống nghề, cầu ngư đầu mùa 20-4 Âl) Lệ cầ ngư (cấu ngư chính mùa 20-6 Âl), Lệ tế Thu (còn gọi là lệ cúng của các chèo dọc 20-7 Âl) và Lệ mãn mùa (25-8 Âl). Ở mỗi kỳ lệ cúng, bà con tổ chức lễ với nghi thức cúng Tế trang trọng và Hội với hát bội, diễn chèo Bả Trạo, giao lưu trao đổi công việc làm ăn; ngoài ra còn tổ chức đua ghe giữa các Vạn, như câu ca xưa còn truyền lại:

Dưới sông lắp đặt ghe đua

Trên bờ sửa soạn Miếu Chùa Trạo ca

(hát chèo Bả Trạo)

Việc thờ tự cúng tế, lễ hội ở Vạn hướng con người về cội nguồn, với tổ nghề và thắt chặt tình ái hữu tương tế.

Về giá trị kiến trúc, Dinh Vạn Thuỷ Tú sử dụng lối kiến trúc “tứ trụ”, toàn bộ các vì kèo, rường cột, các gian đều xuất phát từ các đỉnh của tứ trụ; các chi tiết được lắp ghép trau chuốt, chạm khắc tỉ mỉ. Đến nay so với hàng chục Vạn thờ Hải thần dọc theo biển Bình Thuận thì Dinh Vạn Thuỷ Tú có kiến trúc còn giữ nguyên trạng.

Trong Dinh Vạn Thuỷ Tú còn lưu giữ 24 sắc phong của các đời vua triều nguyễn, lưu giữ nhiều di sản văn hoá Hán – Nôm liên quan đến nghề biển, thể hiện trong nội dung thờ phụng ở các khám thờ, tượng thờ, hoành phi, liện đối, trên văn chuông của Đại Hồng Chung…

Với những giá trị lịch sử văn hoá, Dinh Vạn Thuỷ Tú đã được bộ văn hoá thông tin xếp hạng di tích lịch sử văn hoá quốc gia 1996.

Đến tham quan Dinh Vạn Thuỷ Tú, qua cổng tham quan về phía tả là Ngọc Lân Thánh Địa, về phía hữu là nhà trưng bày hài cốt ông Nam Hải, trước khi vào viếng dinh chính.

Theo phong tục tập quán khi phát hiện Ông luỵ làng Vạn phải tổ chức đưa ông lên bờ và tiến hành nghi thức tang lễ long trọng. Người đầu tiên phát hiện ông luỵ được hưởng nghi thức tang chế như con trưởng của ông. Mặc đồ trắng, bịt khăn trắng và để tang ông trong 3 năm, không được hớt tóc cạo râu phải an chay nằm đất. Làng Vạn làm lễ thỉnh linh hồn ông nhập Vạn, chọn ngày giờ tốt để mai táng. Trước Dinh Vạn Thuỷ Tú có một khu đất rộng để mai táng ông, gọi là Ngọc Lân Thánh Địa.

Sau ba năm mai táng thỉnh cốt ông nhập thờ trong Dinh Vạn. Khi hốt cốt thì dùng nước lã rửa sạch, sau đó dùng rượu mạnh rửa, phơi thật khô, sau khi phơi xong thì mang về thờ ở Dinh Vạn. Qua 200 năm Dinh Vạn Thuỷ Tú đã có 3 tẩm với trên 100 bộ cốt ông được lưu thờ trong đó có hàng chục bộ cốt lớn, đặt biệt có một bộ rất lớn.

Truyền thuyết dân gian kể lại rằng: sau khi xây xong Dinh Vạn Thuỷ Tú có một ông rất lớn trôi dạt vào bờ phía trước Din h lúc này biển chỉ cách dinh không đầy 50 m). Ngư dân trong bổn Vạn và huy động các Vạn khác cùng nhau đưa ông vào táng trong khuôn viên của Dinh Vạn Thuỷ Tú. Vì ông lớn quá (dài 22 m, nặng 65 tấn) nên mãi 2 ngày sau mới đưa vào an táng được.

Năm 2003 theo nguyện vọng của bà con ngư dân và nhu cầu của khách tham quan, cũng như phục vụ cho công tác nghiên cứu văn hoá – khoa học, UBND thành phố Phan Thiết đã đầu tư xây dựng nhà trưng bày và phục chế lắp ráp bộ cốt ông lớn nhằm giữ gìn và bảo quản tốt hơn, tạo điều kiện cho bà con ngư dân đến viếng và khách đến tham quan, các nhà khoa học đến nghiên cứu.

Được sự trợ giúp của phòng bảo tồn Viện Hải Dương Học Nha Trang công trình đã được khánh thành vào đúng dịp lễ hội cầu ngư đầu mùa ngày 20 tháng 4 năm Quý Mùi 2003. Qua lưu thờ bảo quản của nhân dân, bộ cốt ông hầu như nguyên vẹn và được xác định là bộ cốt ông lớn nhất Việt Nam và cả vùng Đông Nam Á. (tại Thái Lan dài 16m, Viện Hải Dương Học Nha Trang là 15m, Kiên Giang 7m).

Trong DVTT còn lưu giữ nhiều di sản văn hoá Hán Nôm liên quan đến nghề biển thể hiện trên nội dung thờ phụng, khám thờ, hoành phi, câu đối và trên bài văn khắc trên đại hồng chung. Đặc biệt ở DVTT là 1 trong những nơi còn lưu giữ sắc phong của các vị vua triều Nguyễn, dù trãi qua mấy trăm năm nhưng các sắc phong này được gìn giữ cẩn thận và còn nguyên vẹn như mới. Có tất cả 24 sắc phong của vua Thiệu Trị, Tự Đức, Đồng Khánh,Duy Tân và Khải Định, riêng vua Thiệu Trị (1841 – 1847) trong thời gian 7 năm trị vì đã ban tặng cho DVTT 10 sắc phong, đây quả là 1 sự kiện hiếm thấy. DVTT đã được nhà nước xếp hạng là di tích lịch sử quốc gia năm 1996.

Đồi Cát Phan Thiết Mũi Né

Đồi Cát Mũi Né 

Đến Mũi Né quý vị không chỉ được ngụp lặn nô đùa cùng sóng biển và làn nước trong xanh xen lẫn với cát biển trắng xoá mà quý vị sẽ cảm nhận được thêm 1 điều lý thú và ấn tượng khi trông thấy thắng cảnh độc đáo nhất của Mũi Né đó là những đồi cát tưởng dài như vô tận mà người dân địa phương gọi là “đồi cát bay” hay “đồi cát di động”. Đây quả là những đồi cát cổ quý giá với những đường cong tuyệt mỹ, những vân cát sống động, những đồi cát vàng mịn xen lẫn với những đồi đất đỏ tươi dưới áng nắng mặt trời tạo nên một bức tranh tuyệt mỹ, nhìn xa trông giống như một đụn rơm vì vậy mà người ta đã gọi nơi đây là Hòn Rơm. 

Đồi Cát Mũi Né. Nơi đây cũng là đề tài đã góp phần tạo ra nhiều thành công về các giải thưởng trong nước và quốc tế của các nhiếp ảnh gia. Đồi cát Mũi Né được tạo nên nhiều dáng vẽ khác nhau do gió thổi nên đã tạo những hình dạng rất tuyệt vời mà thiên nhiên đã dành cho Mũi Né. Khi đến vớI Mũi Né, du khách sẽ bị chìm đắm trước vẻ đẹp của nó và còn có nhiều trò chơi thể thao bổ ích như: trượt cát, thi leo lên đồi cát v.v....

Thú trượt cát ở Mũi Né

Thú vui mới, trượt cát ở Mũi Né, Phan Thiết, thực sự hấp dẫn mọi người, nhất là với trẻ em và thanh niên. Bạn sẽ được hưởng niềm thú vị bất ngờ cùng những giây phút bay bổng diệu kỳ trong các hốc cát mênh mông của cồn cát duyên hải miền Trung.Khi khách leo lên tới đỉnh đồi cát, đội quân cho thuê "ván trượt" đã có mặt, mỗi người cầm vài miếng nhựa dẻo và nhanh chóng tiếp thị bằng cách chạy lên những đồi, dốc cao nhất trượt biểu diễn đủ mọi thế ngồi, nằm, bò chúi đầu... không khác gì cảnh trượt trên tuyết ở châu Âu mùa đông! Giá thuê "ván trượt" chỉ 4.000 đồng/miếng cho cả một buổi trượt.

Khi đặt chân lên đồi cát quý vị sẽ cảm nhận được sự mênh mông của cát như 1 sa mạc, như lạc vào thế giới chỉ toàn là cát, thiên nhiên ở đây gần như hoang dã, những xoáy cát không 1 dấu chân người và những gốc cây trơ trọi. Quý vị sẽ tận mắt chiêm ngưỡng những đồi cát tuỵêt đẹp luôn thay hình đổi dạng tùy theo ánh sáng, độ gió thổi và những trận mưa, có khi đồi cát bốc lên thành những sóng cát mênh mông, có lúc đồi cát lại lung linh như 1 làn sương mờ ảo. Vào mùa nắng gió bấc thổi cát bay lên liên tục làm biến dạng, không bao giờ gặp lại hình dáng củ. Và từ bao năm qua những đồi cát này đã trở thành đề tài nghệ thuật của nhiều nghệ sỹ nhiếp ảnh. Thời khắc chiêm ngưỡng đồi cát thú vị và hấp dẫn là lúc bình minh ló dạng hoặc lúc hoàng hôn. Từ trên đồi cát quý vị sẽ thấy toàn bộ cảng Mũi Né được bao phủ bởi biển xanh 1 cách hài hoà tạo nên bức tranh hoang sơ và hữu tình mà không nơi nào có được.